Sazvježđe pet kuća

Nagrada „Miroslav Dereta“ za 2020.

S Baltićevim Sazvježđem pet kuća dobili smo živopisan i fabularno izrazito razgranat roman o devedesetim godinama prošlog veka, koje se objektiviziraju u sudbinama centralnih junaka, uzdrmanih međunacionalnim sukobom i ratom u Jugoslaviji, te egzilantskim statusom u Nemačkoj. Baltić ocrtava prilike u multikonfesionalnim sredinama ne samo Sandžaka već i Nemačke, u koju dospevaju njegovi junaci, ne nalazeći u njoj zlatni grumen demokratije. Autor sučeljava junake s različitih podneblja, preispitujući problem ljudskih prava i sloboda, ne libeći se tematizovanja ratnih zločina i najdubljih nacionalnih trauma.

Pričom o četiri porodice iz različitih kultura, inkorporirane u savremeno nemačko društvo, Murat Baltić oslikava dubinske uvide u sve karakteristične protivrečnosti i nesavršenosti umorne civilizacije na kraju jednog perioda razvoja i početku novog vremena. Sagledana iz perspektive dece koja odrastaju i formiraju se u društvu velikih socijalnih i kulturoloških različitosti, priča o posrnulim i potrošenim idealima, roditeljima izgubljenim u osvajanju egzistencije i hrabrim mladim ljudima koji su u stanju da stvore paradigmu novog života i da u sebi sačuvaju sve posebnosti, ali i da na najbolji način asimiluju raznolike nacionalne i religiozne uticaje, stvara roman uzbudljivih događaja i minuciozne društvene kritike. Nesporno je da je ovo izuzetno kompleksan i slojevit roman, angažovan i izgrađen na etičkim vrednostima društva i pojedinca, ali i na iskušenjima u odnosu na koja se ove vrednosti najbolje vide, neprestanoj borbi za ljudskost i vrlinu u razvijenim društvenim sistemima, kao i na nasleđu večnih balkanskih sukoba.